خاطرات تاج السلطنه

این کتاب مثل باز کردن پنجرهای قدیمی به اتاقی است که سالها قفل بوده؛ «خاطرات تاجالسلطنه» نه فقط روایت زندگی یک شاهزاده قاجاری، بلکه اعترافنامهای صریح از زنی است که جرأت کرد خودش را، رنجهایش را و رؤیاهایش را بنویسد. او از کودکی در حرم، از دیوارهای سنگین سنت، از ازدواجی ناخواسته و از سالهایی میگوید که زنان اجازه هیچ انتخابی نداشتند. اما چیزی که این اثر را ماندگار میکند، صدای متفاوت تاجالسلطنه است؛ زنی که ادبیات اروپایی میخواند، از برابری حرف میزد، برای تحصیل زنان استدلال میآورد و حتی در دل محدودیتهای قاجار به آیندهای مدرن فکر میکرد.

خواندن این خاطرات نوعی قدمزدن در دو جهان است: جهان بسته دربار و جهان ذهنی زنی که میخواهد مرزها را کنار بزند. او با صداقتی خیرهکننده از عشق، شکست، جسارت، تنهایی و آگاهی میگوید؛ و همین ترکیب است که کتاب را تبدیل به یکی از مهمترین اسناد تاریخ اجتماعی زنان میکند. هر کسی که به تاریخ ایران، زندگینامههای صمیمی، یا مسیر شکلگیری نخستین صداهای زنانه علاقه دارد، با این کتاب ارتباطی عمیق برقرار خواهد کرد.