زن در ایران عصر مغول

زن در ایران عصر مغول
#زن_در_ایران_عصر_مغول
دکتر #شیرین_بیانی

جلد_شومیز 
قطع_وزیری 
مصور
تعداد_صفحات 224
سال_انتشار_اول 1351
#انتشارات_دانشگاه_تهران 


در لابلای قرون متمادی این تاریخ تنها به یک عصر استثنائی از لحاظ اهمیت و قدرت زن بر میخوریم و آن دوران مغول است، که میتوان آنرا تا حدودی عصر برابری زن با مرد خواند، و این جریانی که با ورود مغولان به ایران  آمد و با رفتن مغولان هم از ایران رفت.
در زمان مغول بنا بر سنت و آداب و رسوم آنها زن در قبیله دوشادوش مرد کار میکرد، از حقوقی تقریبا مساوی با او برخوردار بود و هیچ فعالیتی حتی ریاست ایل، شکار وجنگ به تنهایی اختصاص به مرد نداشت شغل مرد محدود بود ولی کار زن نامحدود بود.
در زمان مغولها رسم بر این بود که زنان متعدد می گرفتند که بستگی به وضع اقتصادی آنان داشت و گاهی در حدود امکان سی زن اختیار میکردند. ولی همواره اولین همسر بمنزله بزرگتر سایر زنان و در مورد خوانین بمنزله خاتون مهمتر و برتر و بعدها در نزد سلاطین بمنزله ملکه بوده است.
به قدری امر تعدد زوجات طبیعی بود که ما خیلی کم به مواردی برمی خوریم که بین زنان یک مرد مشاجره ای یا حسادتی بروز کرده باشد، بخصوص که مساکن و خانه های آنان از یکدیگر جدا بود، همه از حقوق مساوی برخوردار بودند، و به استثنای همسر اول هیچ یک بر دیگری برتری خاصی نداشت.
لازم به ذکر است که در نزد خان ها گذشته از زن اول، چند خاتون دیگر نیز مقامهای اصلی و بالاتری از سایر زنان داشته اند، که بمناسبت زیبائی و یا اهمیت سیاسی در ردیفی بالاتر از سایرین قرار می گرفتند. که میتوان بطور مثال خان مغول را نام برد که پنج زن اصلی و حدود500 زن عقدی و قوما (به معنی صیغه) داشته.
در زمان مغول رسم بر این بوده که مردان بطور کلی می توانستند با بیوه های خویشان خود باستثنای مادر، خواهر تنی، دختر وعروس ازدواج کنند. اینگونه ازدواجها رسم زناشوئی با قبایل بیگانه را برهم نمی زد. واینکه هر مردی می توانست پس از مرگ پدر زنان وی را بگیرد که این رسمی بسیار متداول بود.