عشاق (پرویز تناولی)

پرویز تناولی (زاده 3 فروردین 1316) مجسمهساز، نقاش، پژوهشگر و مجموعهدار ایرانی است. از وی به عنوان یکی از پیشگامان مکتب سقاخانه یاد میشود. وی از شناختهشدهترین هنرمندان ایرانی است. مجموعه مجسمههای «هیچ»، «دستها» و «قفل و قفس» در زمره معروفترین آثار پرویز تناولی قرار دارند.
مجموعه مجسمههای «هیچ»، محبوبیت زیادی در حراجهای بینالمللی خرید و فروش آثار هنری دارد. از این روی، برخی از مجموعهداران هنری و مشهورترین موزههای جهان، اقدام به جمعآوری آثار پرویز تناولی برای مجموعههایشان کردهاند. مجسمهای از وی به نام پرسپولیس در سال 1387 با رکورد بیسابقه دو میلیون و 500 هزار دلار در حراج کریستی به فروش رفت.
پرویز تناولی همچنین کارشناس فرشها و بافتههای عشایری است.

قسمت هایی از کتاب عشاق

کارهای دونفره ی من تا اواخر دهه ی هزار و سیصد و سی با عنوان «من و فرهاد کوهکن» ساخته میشد و اغلب طرح و نقاشی و گاه مجسمه بود.در همه ی آنها من شانه به شانه در کنار فرهاد ایستاده بودم و گاه دست در دست و یا دست بر گردن فرهاد داشتم.در آن زمان قصد من نمایش خلوصم به فرهاد بود و میخواستم ارادتم را در معرض دید دیگران قرار دهم.چنین بود که فرهاد به صورت مراد من در مجسمه سازی درآمد. زیرا جز او در تاریخ تاریخ هزار و چهرصد ساله گذشته ایران،نام دیگری نبود.در ایران نه کسی بود که پایم را جای پای او بگذارم و نه میخواستم که این واقعیت را بپذیرم.این بود که به فرهاد دل بستم و از او قهرمانی دلخواه خود ساختم.

تقریبا همه روایتها از اسطوره فرهاد در ادبیات فارسی، این قهرمان مصیبتزده حکایت مشهور دوران ساسانی را به مثابه قربانی یک مثلث عشقی ترسیم میکنند؛ مثلث عشقیای که یک رابطه قدرت آن را پیچیدهتر هم کرده است. فرهاد، این هنرمند خلاق و پرشور، قربانی این مثلث عشقی است. اما این نه فقط از آن روست که فرهاد در عشقش به شیرین ناکام مانده، بلکه چون رقیب او، خسرو پرویز، امپراطوری قدرتمند است. این رقابت عاشقانه بر سر شیرین، حاکم خودمختار سرزمین مسیحی ارمنستان است. بنابر توصیفهای نظامی، شیرین زنی با ذهنی مستقل، انسانی پرتجمل و آگاه از احساسات درونی خویش است. او سوار کاری، شکار و سفر می کند و چنان جسور است که عریان، در چشمهای در فضای باز، خود را میشوید. شیرین بر قلمروی خود حکم میراند و با سفیران مذاکره میکند. خسرو، فرمانروایی عاشق پیشه اما انحصار طلب، و برخوردار از نعمات ثروت و تجمل است. دربار وی معرف تمام ظرافتهای فرهنگ والای ساسانی است؛ موسیقی، نقاشی، و زندگی آسان. با این همه، خسرو نمی تواند شیرین را به دست آورد، دستکم نه به عنوان یک معشوقه و بیقصد ازدواج. از سوی دیگر، فرهاد مجسمه ساز و معماری بااستعداد است. نظامی او را شخصیتی مالیخولیایی و مستعد دورههای افسردگی توصیف میکند. ثروت او هنرش است؛ ابزارش چکش و قلم؛ و مواد کارش کوهها و صخرهها.