کتاب جاهلیت مدرن

معرفی کتاب جاهلیت مدرن در رویارویی با امام زمان(ع)

کتاب جاهلیت مدرن در رویارویی با امام زمان (ع) اثر اسماعیل شفیعی سروستانی دارای 2 بخش از جمله مباحث نظری و مباحث مصداقی است. هر فصل از آن به بخشهایی اعم از جاهلیت مدرن و پوستین وارونه اسلام، جاهلیت دوم در آخرالزمان، مهدویت رودررو با جاهلیت، معنا و مفهوم جاهلیت، مرگ جاهلی و سرمایهداری، موجد خودآرایی جاهلی است.

در این کتاب نویسندگان با استفاده از مولفههای جاهلیت اول، به سراغ عصر میآیند و ثابت میکنند که تمامی ویژگیهای جاهلی جاهلیت اول (در شبهجزیره عربستان)، در جهان حاضر وجود دارد؛ بلکه به طور گستردهتری موجود است. مسائلی همچون شراب نوشی و عشرتطلبی، زنده به گور کردن دختران، تبرج و ...  که همگی با استناد به آمار روز در جهان معاصر ثابت میگردند تا مستندی باشند برای روایت امام صادق (ع) که فرمودند حضرت صاحب الزمان (عج) با جاهلیتی سختتر از جاهلیت اوّل مبارزه خواهند کرد.

در بخشی از کتاب جاهلیت مدرن در رویارویی با امام زمان (ع) درباره «زنان، هدف تبلیغات سرمایهسالاران»، آمده است، اساس نظام اقتصادی سرمایهسالاری، تولید کالا است؛ تولید و توزیع و پس از مصرف کالاست که باعث انباشت سرمایه برای تولید بیشتر میشود، هر کدام از این حلقهها که نباشد، نظام اقتصادی موجود به دستانداز میافتد؛ از این نظر، تبلیغات که نقش مهمی در گسترش فرهنگ مصرفی موجود دارد برای تکمیل این حلقه، اهمیت پیدا میکند.

در ابتدای کار، تبلیغات به طور عمده صورت اطلاعرسانی داشت، نزدیک به صد سال پیش، بعضی از خلصتهای این کالای تازه وارد بازار، در آگهی تجارتی عمده میشد، کمتر اتفاق میافتاد که آگهی تجارتی درباره چیزی به غیر از خود کالا باشد، به عبارت دیگر، نقش اصلی تبلیغات در این دوره، اطلاعرسانی بود ولی از سال 1925 میلادی این شیوه تبلیغات تغییر کرد؛ شرکتها به این نتیجه رسیدند که نگرش متفاوتی لازم است تا بتوان کالای بیشتری فروخت، از آن تاریخ به بعد، آگهیهای تجارتی کوشید کالا را به خواستهها و احساسات انسانی گره بزند. یکی از ابتداییترین خواستههای بشری هم تمایلات جنسی است و از این جاست که بهرهگیری به واقع سوء استفاده از زنان در تبلیغات آغاز میشود، کمتر اتفاق میافتد که در آگهیها نشانی از کالای مورد نظر باشد و اغلب نیز خواننده و بیننده از آگهی، چیزی درباره مختصات کالا نمیآموزد به عوض، آگهی تجارتی میکوشد که تصویرپردازی کند.

در این کوشش برای تصویرپردازی، بدن زن چه به طور کامل و چه به صورت اجزا وارد معادله میشود تا کالای مورد نظر به فروش رود؛ گذشته از نتایج دیگر، یکی از پیامدهای آن، این است که از زنان، تصاویر کاملأ غیرواقعی ساخته میشود، زنان آگهیهای تجارتی را در هیچ کجا پیدا نمیکنید به عوض با تزریق ناامنی و غیرکامل بودن زنان و به ندرت مردان، پیام اصلی این آگهیها این است که اگر کالاهای مورد نظر را مصرف کنند، هر کمبودی واقعی یا خیالی بر طرف میشوند.

در همه آگهیها، پیام اصلی این است که زن و مرد ایدهآل چه مشخصاتی باید داشته باشند در خصوص مردان، پیام مشخص و روشن است: او باید با قدرت، ثروتمند، ورزشکار و دارای اعتماد به نفس باشد. در خصوص زنان، ولی پیامها یک گرهگاه مشترک دارند؛ یک زن باید زیبا باشد البته باید گفت که تبلیغات، مبدع این شیوه نگرش به زن نیستند ولی آنچه که تبلیغات کرده و میکند، این است که همگام با جنسیتگرایی، این تصور ویژه از زیبایی را دست نیافتنیتر کرده است؛ یکی از پیامدهای جدی تبلیغات این است که این تصور زیبایی، منحصر به فرد و جزمیتر شده است که در عمل، پیامد آن به صورت زجر و عذاب زنان و نیز گاهی مرگ آنان بوده است.